Wspólny stół

Promotor:
Prof. Jerzy Porębski
Pracownia Projektowania Produktu 3

///

WSPÓLNY STÓŁ Klary Jankiewicz to reakcja na ratyfikowaną w zeszłym roku
przez Polskę Konwencję UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego
dziedzictwa kulturowego. Zwyczaje, wierzenia, wyobrażenia, przekazy ustne,
wiedza i umiejętności oraz związane z nimi przedmioty i przestrzeń kulturowa,
uznane za dziedzictwo danej wspólnoty, należy według konwencji dokumentować,
zabezpieczać, badać, udostępniać i popularyzować. Głównie te ostatnie powinności
zainteresowały Klarę.

To trudne zadanie wobec ulotności takiego dziedzictwa, szczególnie gdy mamy
do czynienia z kulturą ludową. Trwająca setki lat jej homogenizacja, marginalizacja,
komercjalizacja, a jednocześnie zróżnicowanie tę trudność potęguje.

Instalacja Klary to wieloelementowy STÓŁ i drobne obiekty odwołujące się właśnie
do tej różnorodności. Szukając sensów, znaczeń i tego, co wspólne, analizowała
symbole, obrzędy i przedmioty, nie kierując się ich wyglądem, materiałem czy techniką
wytwarzania. Jak podkreśla autorka, starała się utrzymać swój projekt w prostej,
nowoczesnej estetyce, nie nasuwającej skojarzeń z etno-designem.

STÓŁ i zgromadzone na nim przedmioty tworzą SYTUACJĘ – EKSPOZYCJĘ,
w którą wciągani są zaproszeni goście. Poszczególne jego części wykonane są
z różnych materiałów i mają różne znaczenie. STÓŁ jako symbol tego, co domowe
i codzienne oraz tego, co odświętne. Jest zwykłym meblem, miejscem spotkań,
meblem reprezentacyjnym, ołtarzem czy miejscem do pracy. Prosta, archetypiczna
forma, surowe drewno, kamień, koronka i sukno przywołują wszystkie te znaczenia.

Na STOLE chleb, z którym wiążę się najwięcej wierzeń i zwyczajów, a także wieczny
ogień, kwiaty i zioła, dwojaki, karafka i kieliszki do wódki, tkaniny drukowane stemplem.
Wszystkie te obiekty tworzą zaskakującą całość, wchodzą we wzajemne relacje
i przywołują świat, który odchodzi. Równocześnie mamy do czynienie z próbą
reinterpretacji naszych tradycji w nowym kontekście. Nasuwa się pytanie, które
z nich przetrwają i w jakiej formie. Do tworzenia obiektów Klara zaprosiła kilku projektantów,
dając im wytyczne i konsultując pomysły. Uważa, że WSPÓLNY STÓŁ powinny tworzyć
różne osoby, z różnym stosunkiem do naszej spuścizny. Projekt jest więc otwarty
na kolejne próby i stanowi pretekst do „projektowej dyskusji” o polskiej kulturze
i niematerialnym dziedzictwie.


 

Ur. 1986, studiowała na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
w latach 2005–2011. Współautorka przejść dla pieszych w kształcie klawiatury
fortepianu na ul. E. Plater w Warszawie zrealizowanych z okazji Roku Chopinowskiego,
2010. W trakcie studiów zdobyła wiele nagród i wyróżnień w konkursach projektowych.
Zajmuje się designem i grafiką.

KONTAKT:
klara.jankiewicz@gmail.com
klarajankiewicz.com